در جهانی که اضطراب، تنش‌های عصبی و فشارهای روزمره افزایش یافته‌اند، بسیاری از افراد به‌دنبال راه‌هایی برای فرار از فشار روانی هستند. یکی از این راه‌های رایج، مصرف ماریجوانا است؛ ماده‌ای که در سال‌های اخیر با تصویری اغراق‌شده از “بی‌ضرر بودن” یا “طبیعی بودن” در بین مردم رواج پیدا کرده. اما واقعیت این است که این ماده گیاهی، اگرچه ممکن است در لحظه احساس سبکی یا آرامش بیاورد، در درازمدت آسیب‌های روانی، شناختی و اجتماعی عمیقی را به‌همراه دارد. در این مقاله از روح‌ساز، دلایل علمی و عملی برای اجتناب از مصرف ماریجوانا را بررسی می‌کنیم.
ایجاد وابستگی تدریجی و کاهش سلامت روان
ماریجوانا با تأثیرگذاری بر سیستم اندوکانابینوئید مغز، عملکرد طبیعی ناقل‌های عصبی را مختل می‌کند. به مرور، مغز برای عملکرد طبیعی خود به این ماده وابسته می‌شود. این وابستگی بیشتر روانی است تا جسمی، اما اثرات آن واقعی و عمیق است: بی‌قراری، تحریک‌پذیری، خلق پایین، و حتی حملات اضطرابی در زمان ترک از جمله عوارض آن هستند.
افت عملکرد مغزی در بلندمدت
مطالعات متعددی نشان داده‌اند که مصرف ماریجوانا به‌ویژه در سنین پایین، با کاهش توانایی‌های شناختی مانند تمرکز، حافظه، حل مسئله و کنترل هیجان همراه است. نوجوانان و جوانانی که به‌صورت مداوم گل مصرف می‌کنند، در آزمون‌های تحصیلی و مهارتی امتیاز پایین‌تری دارند و احتمال ترک تحصیل یا عدم پیشرفت شغلی در آنان بیشتر است.
تشدید افسردگی و اضطراب پنهان
برخلاف باور عمومی، ماریجوانا نه‌تنها درمان اضطراب نیست، بلکه در مصرف مزمن، به‌ویژه بدون همراهی روان‌درمانگر، باعث تشدید نشانه‌های اضطراب و افسردگی می‌شود. فرد ممکن است احساس انزوا، بی‌معنایی، بی‌احساسی و عدم تمایل به زندگی را تجربه کند. در بسیاری از موارد، این احساسات منجر به قطع روابط عاطفی و مشکلات خانوادگی می‌شوند.
اثرات فیزیکی مخرب بر بدن
دود ماریجوانا حاوی مواد سرطان‌زا مشابه سیگار است و می‌تواند منجر به التهاب ریه، سرفه‌های مزمن، تنگی نفس و کاهش توان فیزیکی شود. همچنین مصرف مزمن گل با اختلال در اشتها، کاهش سطح انرژی و اختلالات هورمونی همراه است.
افزایش احتمال بروز روان‌پریشی و اختلالات شدید روانی
افرادی با سابقه خانوادگی اختلالات روان‌پریشانه مانند اسکیزوفرنی یا دوقطبی، در صورت مصرف مداوم ماریجوانا، در معرض خطر بالاتری برای تجربه توهم، پارانویید و گسست از واقعیت هستند. این وضعیت‌ها نیازمند مداخلات فوری پزشکی و حتی بستری شدن در مراکز تخصصی هستند.
اثرات منفی اجتماعی و قانونی
مصرف ماریجوانا ممکن است باعث اختلال در قضاوت، کند شدن واکنش‌ها، و تصمیم‌گیری‌های نادرست در موقعیت‌های حساس شود. در نتیجه، فرد ممکن است دچار تصادف، درگیری، از دست دادن شغل یا مشکلات قضایی شود. همچنین در بسیاری از کشورها از جمله ایران، مصرف، نگهداری یا خرید و فروش گل جرم محسوب می‌شود.
جمع‌بندی
در روح‌ساز باور داریم که برای رسیدن به آرامش روانی و تعادل ذهنی نیازی به مصرف مواد روان‌گردان نیست. راهکارهای درمانی طبیعی، میکرودوز درمانی با نظارت علمی، مراقبه، مشاوره روان‌شناختی و اصلاح سبک زندگی، راه‌حل‌های پایدارتری هستند. ماریجوانا شاید در ابتدا مانند مسکن عمل کند، اما در واقع روان انسان را بی‌صدا تخریب می‌کند. هوشیاری، انتخاب آگاهانه و رجوع به درمان‌های علمی، رمز سلامت واقعی است.